Prometheus

Οι γοργόνες ήταν κόρες της Κητούς και του Φόρκυ. Αυτές ήταν η Σθενώ, η Ευρυάλη και η Μέδουσα, το κεφάλι της οποίας έκοψε ο Περσεύς, μιας και ήταν η μόνη θνητή από τις τρείς. Η Σθενώ παράγεται από το ρήμα «σθένω», που σημαίνει είμαι δυνατός, έχω ισχύ. Η λέξη σθένος βέβαια χρησιμοποιείται και σήμερα. Η Σθενώ συμβόλιζε τη δύναμη της θάλασσας και δεν αναφέρεται σε κανένα προσωπικό της μύθο. Η Ευρυάλη παράγεται από το «ευρύς» και το αλς (γεν. αλός) και σήμαινε τη πλατιά θάλασσα. Μαζί με τη Σθενώ συμβόλιζαν την δύναμη και την απεραντοσύνη της θάλασσας. Ούτε κι αυτή αναφέρεται σε προσωπικούς της μύθους και ίσως να έχει δίκιο η Jane Harisson (Prolegomena to the Greek Religion 87), που λέει ότι η τριαδική εμφάνιση των γοργόνων είναι απλώς η τάση να εμφανίζονται οι θεότητες σε τριάδες, όπως οι Ώρες, οι Χάριτες, οι Μοίρες, κ.α. και επομένως ίσως οι δύο εκ των τριών να αποτελούν μια προσθήκη μεταγενέστερη, η οποία όμως είναι τόσο παλιά ώστε να είναι γνωστή στον Ησίοδο. Η Τρίτη γοργόνα, η Μέδουσα,

  Στην αρχή στον απέραντο χώρο υπήρχε ένα τεράστιο αυγό, το οποίο δημιουργήθηκε εκ του μηδενός· μία μέρα το αυγό αυτό άρχισε να ραγίζει και, σταδιακά, βγήκαν από το αυγό τα «περιεχόμενά» του: πρώτα από όλα βγήκε ένα φτερωτό πνεύμα (ο Έρως), το οποίο επέτρεψε στις άλλες δύο οντότητες, τη Γαία και το Χάος, να βγουν έξω από το αυγό.  Οι τρεις αυτές θεότητες δεν είχαν συγγενική σχέση μεταξύ τους, απλώς εμφανίστηκαν η μία μετά την άλλη. Ο Έρως ήταν ένα φτερωτό πνεύμα, το οποίο είχε τόση δύναμη και τόση ένταση, που βρισκόταν (και βρίσκεται) παντού και πάντοτε, αφού είναι η αιτία της Αγάπης και της ερωτικής δημιουργίας, η οποία παράγει απογόνους και διασφαλίζει τη συνέχιση της ύπαρξής μας. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως raison d’ être (αιτία ύπαρξης). Δεν ήταν ο γνωστός σκανταλιάρης θεός, ο γιος της Αφροδίτης που τόξευε με τα βέλη τους θεούς και ανθρώπους, αλλά μια δύναμη έλξης που οδηγούσε τα στοιχεία στις ενώσεις και τις συνθέσεις τους. Είχε απεριόριστη δύναμη και

    Η Γαία, μία από τις τρεις πρωταρχικές θεότητες, γέννησε – χωρίς ερωτική επαφή – τρία παιδιά, τα Όρη, τον Ουρανό και τον Πόντο. Τα Όρη δεν είχαν απογόνους, αλλά πάνω σ’ αυτά κατοικούσαν οι θεοί, αλλά πολλές από τις νύμφες της μυθολογίας, εκτός από τις Νηρηίδες και τις Ωκεανίδες. Με το άρθρο αυτό θα αναφερθούμε στους απογόνους της Γαίας από την ένωσή της με το τελευταίο της παιδί, τον Πόντο. Πόντος στα αρχαία Ελληνικά σημαίνει θάλασσα, υπό την ολοκληρωτική όμως έννοια, δηλαδή την έννοια όλου του υγρού στοιχείου · έτσι, για τους Ωκεανούς υπήρχε άλλη λέξη (Ωκεανός), ενώ μια θάλασσα θα μπορούσαμε να την αποκαλέσουμε Τηθύδα (περιλάμβανε τη θάλασσα και τη γη μαζί) ή Θάλαττα (θάλασσα στα νέα Ελληνικά). Υπήρχε, βέβαια, και η λέξη « Πέλαγος », που σήμαινε και σημαίνει ανοιχτή θάλασσα. Τέλος πάντων, η Γαία γονιμοποίησε με τον Πόντο αρκετά αργότερα απ ’ ότι γονιμοποίησε με το πρώτο της παιδί, τον Ουρανό. Καρποί της ένωσης του Πόντου με τη Γαία υπήρξαν η μεγαλοδύναμη Ευρύβια,

  Ο Προμηθέας εκφράζει, μέσα στο συγκροτημένο αυτό σύμπαν, την εσωτερική αμφισβήτηση. Δε θέλει να πάρει τη θέση του Δία. αλλά, μέσα στην τάξη που αυτός έχει εγκαθιδρύσει. είναι μια χαμηλόφωνη αμφισβήτηση, στους κόλπους του θεϊκού κόσμου. Η σχέση του Προμηθέα με τους ανθρώπους είναι σχέση συνενοχής. η φύση τους είναι κοινή. Η θέση του προσεγγίζει τη θέση των ανθρώπων, οι οποίοι επίσης είναι αμφίσημα πλάσματα. η μια πλευρά τους είναι θεϊκή —μοιράζονταν αρχικά την ύπαρξή τους με τους θεούς— και η άλλη ζωώδης, κτηνώδης. Kαι οι άνθρωποι και ο Προμηθέας έχουν λοιπόν κάποιες αντιφατικές πλευρές. Μια παρτίδα σκάκι Ας δούμε λοιπόν τη σκηνή. Ως συνήθως, συγκεντρώνονται οι θεοί και οι άνθρωποι. Ο Δίας κάθεται στην πρώτη σειρά και αναθέτει τη μοιρασιά στον Προμηθέα. Τι πρόκειται να κάνει; Φέρνει ένα μεγάλο βόδι, έναν υπέροχο ταύρο, τον σφάζει και στη συνέχεια τον τεμαχίζει. Χωρίζει τα κομμάτια του σε δύο και όχι σε τρία μέρη. Το καθένα, έτσι όπως το έχει ετοιμάσει ο Προμηθέας,

  Ο Έλληνας, γιος του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, σύζυγος της νύμφης Ορσηίδας και εγγονός του Προμηθέα. Παιδιά του ήταν ο Αίολος, ο Δώρος και ο Ξούθος, στους οποίους διένειμε την περιοχή κάτω από τον Όλυμπο: τη Θεσσαλία την έδωσε στον Αίολο (γενάρχη των Αιολέων), τη Στερεά Ελλάδα στο Δώρο (γενάρχη των Δωριέων) και την Πελοπόννησο στο Ξούθο (πατέρα των γεναρχών των Ιώνων και των Αχαιών). Τα παιδιά του έγιναν γενάρχες των τεσσάρων φυλών της Ελλάδας (Αιολέων, Αχαιών, Δωριέων και Ιώνων), ενώ ο ίδιος έγινε γενάρχης όλων των Ελλήνων, που πήραν το όνομά τους απ  αυτόν. Αξιοσημείωτο είναι ότι προηγουμένως ονομάζονταν Γραικοί, ονομασία που – μέσω του λατινικού Graecus – επέζησε σε όλες τις λατινογενείς ακόμη και τευτονικές γλώσσες. Ο Θουκυδίδης αποδέχεται τον Έλληνα ως ιστορικό πρόσωπο που έζησε και έδρασε σε εποχές πολύ παλαιότερες του Τρωικού Πολέμου, ενώ ο Όμηρος δεν τον αναφέρει, αλλά ονομάζει  « Έλληνες »  τους κατοίκους της Φθίας της Θεσσαλίας (Μυρμιδόνες). Κατά μια

  Υπάρχει ένας αρχαίος μύθος, πολύ λίγο γνωστός, που μοιάζει να είναι το πρώτο οικολογικό μήνυμα στην ιστορία της ανθρωπότητας και φανερώνει τις ολέθριες συνέπειες της υπερτροφίας του “εγώ”. Ο μύθος του Ερυσίχθονα. Ο Ερυσίχθων, νέος, ωραίος, δυνατός, πλούσιος και επιτυχημένος, βλασφημεί, κόβοντας το ιερό δέντρο της Δήμητρας την ώρα της γιορτής. Οι Δρυάδες, κόρες της Θεάς, που κατοικούσαν στο δέντρο, βγαίνουν ματωμένες από τις φυλλωσιές και αλλόφρονες τρέχουν στη μητέρα τους. Η Δήμητρα θυμώνει και βρίσκει την Πείνα. Ήτανε τότε που μόλις είχανε αποτραβηχτεί τα νερά του Αιγαίου από την Θεσσαλία και η πεδιάδα φάνταζε ένας ξερός απέραντος τόπος γεμάτος αλάτι και μαύρα βράχια. Η Πείνα καθόταν ξεδοντιάρα κουρελού, στην μαύρη ξεραΐλα. Η Δήμητρα της λέει να πάει να βρει τον Ερυσίχθονα και να του δώσει ένα φιλί στο στόμα. Η Πείνα πηγαίνει, τον βρίσκει να κοιμάται, του δίνει το φιλί και χάνεται. Εκείνος ξυπνάει κι αισθάνεται λιγούρα. Πεινάει. Τρώει. Πεινάει κι άλλο. Ξανατρώει.

  Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα ψαράκι που το έλεγαν Μάτεο. Το ψαράκι αυτό ζούσε σε μια θάλασσα μακρινή, λίγο μικρή μεν, αλλά γεμάτη ψάρια, πολλά άλλα ψάρια. Πρέπει ακόμα να σας πω ότι αυτό το ψαράκι έμενε με τους γονείς του. Κι ότι ο ψαρομπαμπάς του και η ψαρομαμά του ήταν πολύ αυστηροί μαζί του. Δεν ξέρουμε γιατί, αλλά το εμπόδιζαν να κάνει ένα σωρό πράγματα*. Του καταλόγιζαν ότι κολυμπούσε, ότι έπαιζε, ότι έκανε θόρυβο με το στόμα του, με δυο λόγια, το ψαράκι αυτό είχε πάντα την αίσθηση ότι δεν έκανε ποτέ αυτό που έπρεπε. Συχνά αναρωτιόταν εάν οι γονείς του ήταν οι αληθινοί γονείς του, τόσο αυστηροί φαίνονταν. Αλλά πρώτα απ΄όλα τους φοβόταν πολύ, κυρίως τον μπαμπά του, τη μαμά του λιγότερο, αλλά τη φοβόταν λίγο κι αυτή. Αυτό το φόβο τον έκρυβε πολύ βαθιά μέσα του, ποτέ, ποτέ δεν θα τον ομολογούσε σε κανέναν. Σε ποιον να μιλήσει άλλωστε; Τα άλλα ψάρια δεν έδειχναν να φοβούνται. Έτσι κάθε πρωί, αυτό το ψαράκι που το έλεγαν Μάτεο, όταν έφτανε στο σχολείο των ψαριών, ξέ

Αυτή είναι μια όμορφη ιστορία που μας τη διηγήθηκε ο Απουλήιος το 2ο αιώνα μ.Χ. Ο Απουλήιος γεννήθηκε σε μια επαρχία της Ρώμης, στη σύγχρονη Αλγερία, σπούδασε κι έζησε πρώτα στην Καρχηδόνα, που αποτελούσε τότε το μεγάλο κέντρο των λατινικών σπουδών της Αφρικής, κι έπειτα στην Αθήνα την πόλη της σοφίας. Το βιβλίο του ονομάζεται “Μεταμορφώσεις” και το έγραψε το 61 μ.Χ. Μέσα σ’ αυτό βρίσκουμε μια όμορφη διήγηση που αφορά το μύθο του Έρωτα και της Ψυχής. Λέει λοιπόν ο Μύθος: «Η Ψυχή ήταν μια κοπέλα εκπληκτικά όμορφη που επισκίαζε ακόμη και την Αφροδίτη, τη θεά της ομορφιάς και του έρωτα, σε σημείο που οι βωμοί της Θεάς να εγκαταλειφθούν εντελώς. Η Αφροδίτη θύμωσε με την Ψυχή και κάλεσε το γιο της Έρωτα, δίνοντάς του εντολή να κάνει την Ψυχή να ερωτευθεί τον κατώτερο άνδρα που θα μπορούσε να βρει. Μόνο που δεν υπολόγισε πως και ο Έρωτας θα ερωτευόταν την Ψυχή. Τα χρόνια περνούσαν και ενώ οι αδερφές της βρήκαν συζύγους,, η όμορφη Ψυχή παρέμενε μόνη. Οι γονείς της ανήσυχοι ζήτησαν βοήθεια απ

  Έ ζησα χιλιάδες χρόνια. Θυμάμαι κάθε φορά τα τελευταία εκατό. Με έχουν αποκαλέσει κατά καιρούς με διάφορα ονόματα, αν κάτι θαυμάζω στους ανθρώπους είναι η επινοητικότητά τους. Άδης, Χάρος, Ίφθιμος, Πλούτωνας, Κρατερός, Στυγερός, Άδμητος, Ζαγρέας, Θάνατος. Κάποια για να με καλοπιάσουν, κάποια άλλα, όχι και τόσο ευγενικά. Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρω ποιο είναι το όνομά μου, δεν θυμάμαι να υπήρξα ποτέ παιδί, δεν ξέρω ποια ήταν η μητέρα μου, ούτε αν είχα ποτέ.       Γ ια όλους εσάς η γέννηση είναι η πρώτη ψυχή σας. Όλη την σπαρακτικά σύντομη ζωή σας, η ψυχή σας, σας κουβαλάει και την κουβαλάτε μέσα από μικρές και μεγάλες προσωπικές ιστορίες που, κάποιες από αυτές, στα θνητά μάτια σας φαντάζουν τραγωδίες. Ω, ένιωσα πολλές φορές συμπόνια παρά τα όσα φοβερά μου προσάπτετε. Κάποιες φορές σας χάιδεψα τα μαλλιά κι έκλαψα που δεν μπορέσατε να το νιώσετε. Καμιά παρηγοριά δεν μπορώ να σας προσφέρω μα είμαι πάντα εκεί, όταν η ψυχή σας, έγκλειστη στην τελευτ

  Ο Αίσωπος ήταν αρχαίος Έλληνας μυθογράφος. Ο πρώτος που ασχολήθηκε με αυτό το λογοτεχνικό είδος, ενώ θεωρείται ο πατέρας της διδακτικής μυθολογίας. Γεννήθηκε τον 7ο αι. π.Χ., αν και οι μύθοι του γίνονται γνωστοί έναν αιώνα αργότερα. Όσο για το πού γεννήθηκε, πολλές πόλεις τον διεκδικούν, με πρώτη όμως και κυριότερη την Φρυγία. Αυτό ερμηνεύεται με το επιχείρημα ότι ταξίδευε πολύ, επομένως ήταν φυσιολογικό να τον διεκδικεί η Σάμος ή η… Αιθιοπία. Ο Ηρόδοτος τον χαρακτήριζε «λογοποιό», ενώ ο Πλούταρχος τον περιέγραφε ως έναν άσχημο δούλο, είχε πολύ μεγάλο κεφάλι σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα, πλακουτσωτή μύτη, φουσκωτά χείλη, καμπουριασμένο σώμα και μεγάλη πεταχτή κοιλιά, χαρακτηριστικά που του απέδωσαν το όνομα «Αίσωπος», δηλαδή «Αιθίοπας». Μάλλον ήταν και κουτσός.    Πράγματι, ο Αίσωπος ήταν δούλος! Δηλαδή, μάλλον προήλθε από αιχμαλωσία και δούλευε στα κοπάδια του αφέντη του. Ύστερα πουλήθηκε σε ένα σκλαβοπάζαρο στην Έφεσο και τον αγόρασε ο Ξάνθος από την Σάμο, ένας φιλόσ

  Ο Φρίξος, η Έλλη και το χρυσόμαλλο δέρας... Έτσι πήρε το όνομά του ο Ελλήσποντος! Κάποτε ο βασιλιάς της Βοιωτίας Αθάμας παντρεύτηκε τη θεά Νεφέλη, από την οποία απέκτησε δυο χαριτωμένα παιδιά, τον Φρίξο και την Έλλη. Αλλά αργότερα ο άπιστος σύζυγος εγκατέλειψε τη Νεφέλη και παντρεύτηκε την κόρη του Κάδμου Ινώ, μια δύστροπη και κακιά γυναίκα.    Κοντά στη μητριά τους η ζωή των παιδιών έγινε ανυπόφορη. Τη βαθιά αποστροφή της σ' αυτά την έδειχνε καθημερινά, καταπιέζοντας και βασανίζοντάς τα με τον πιο σκληρό και απάνθρωπο τρόπο. Η πέτρινη καρδιά της δε συγκινούνταν ποτέ ούτε από τα παρακάλια ούτε από τα δάκρυα των αθώων εκείνων παιδιών. Η παρουσία τους πίστευε ότι στεκόταν εμπόδιο στην οικογενειακή της ευτυχία. Γι' αυτό πήρε την απόφαση να τα βγάλει από τη μέση. Περίμενε λοιπόν την κατάλληλη ευκαιρία, που δεν άργησε να έρθει.   Κάποτε έπεσε πείνα (λιμός) στη Βοιωτία. Κι αυτό γιατί η Ινώ διέταξε κρυφά να βάλουν σε φούρνο και να ψήσουν όλους τους σπόρους των δημητριακών που σκόπευ

Ο αρχαίος Ελληνικός μύθος της αμυγδαλιάς και της άνοιξης, που εξηγεί γιατί η αγάπη νικά πάντα τον θάνατο. Η αμυγδαλιά δεν κάνει μόνο έναν από τους ωραιότερους καρπούς, αλλά νωρίτερα γεμίζει με τα ομορφότερα άνθη. Τα περίφημα λευκά ή ροζ άνθη αμυγδαλιάς... Τα μπουμπούκια της αμυγδαλιάς μάλιστα σκάνε πολύ νωρίτερα απ' ό,τι αυτά των υπολοίπων δέντρων. Και κάπως έτσι τα άνθη της αμυγδαλιάς εκτός από το να δίνουν τη δική τους πινελιά στους πίνακες της φύσης στέλνουν κάθε χρόνο και το δικό τους προμήνυμα για την άνοιξη. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που συμβολίζουν την ελπίδα.  Τα εντυπωσιακά άνθη της αμυγδαλιάς βέβαια, κουβαλούν και τους δικούς τους μύθους.      Πρώτος Μύθος, η Φυλλίς και η αγάπη που νικά το θάνατο   Ήταν κάποτε στη Θράκη, μια πανέμορφη πριγκίπισσα, η Φυλλίς, η οποία ερωτεύτηκε το γιο του Θησέα, τον Δημοφώντα. Οι δύο νέοι γνωρίστηκαν όταν το καράβι του νεαρού Αθηναίου Δημοφώντα επέστρεφε από την Τροία. Παντρεύτηκαν αλλά μετά από λίγο καιρό ο νεαρός Αθηναίος νοστάλγησε την πατ

 Ο Προκρούστης, στην ελληνική μυθολογία, ήταν ο απάνθρωπος ιδιοκτήτης μιας μικρής έκτασης στην περιοχή του Κορυδαλλού στην Αττική, στον δρόμο ανάμεσα στην Αθήνα και την Ελευσίνα, εκεί όπου τελούνταν τα ομώνυμα μυστήρια. Ο Προκρούστης είχε μια ιδιόμορφη αντίληψη για τη φιλοξενία: απήγαγε ταξιδιώτες, τους προσέφερε ένα πλουσιοπάροχο δείπνο και μετά τους προσκαλούσε να περάσουν τη νύχτα σ’ ένα πολύ ιδιαίτερο κρεβάτι. Ήθελε το μήκος του κρεβατιού να ταιριάζει απόλυτα στον ταξιδιώτη. Αν ήταν ψηλός και τα πόδια του εξείχαν, ο Προκρούστης τα έκοβε με ένα κοφτερό τσεκούρι· αν ήταν πιο κοντός, τραβούσε τα πόδια του μέχρι να φτάσουν το μήκος του κρεβατιού (λέγεται ότι το πραγματικό του όνομα ήταν Δαμάστης ή Πολυπήμων, αλλά του δόθηκε το προσωνύμιο Προκρούστης, που σημαίνει «αυτός που τανύει», δηλαδή τεντώνει). Σε μια καθαρή περίπτωση θείας δίκης, ο Προκρούστης πιάστηκε στην ίδια του την παγίδα. Ένας από τους ταξιδιώτες έτυχε να είναι ο ατρόμητος Θησέας, ο οποίος λίγο νωρίτερα στην

Ο ποταμός της θλίψης, οι Πύλες του Άδη, το πέρασμα στον άλλο κόσμο ήταν ο ποταμός Αχέρων σύμφωνα με τη μυθολογία. Η ονομασία του ποταμού Αχέροντα προέρχεται από τη λέξη «άχος» που σημαίνει θλίψη αναφερόμενη στη θλίψη του θανάτου. Αχέρων είναι ο Ποταμός χωρίς χαρά, ο ποταμός της θλίψης. Στην αρχαιότητα πίστευαν ότι ο Αχέρων αποτελεί τον ποταμό εκείνο, όπου ο «ψυχοπομπός» Ερμής παρέδιδε τις ψυχές των νεκρών στον Χάροντα για να καταλήξουν στο βασίλειο του Άδη. Η κάθε ψυχή, περνώντας από το πορθμείο του Χάροντα, έπρεπε να δώσει από έναν οβολό για τη μεταφορά, ενώ αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση του Μένιππου, τον οποίο αναφέρει ο Λουκιανός, ως τον μοναδικό που διέσχισε τον Αχέροντα χωρίς να πληρώσει.       Το Νεκρομαντείο του Αχέροντα Στο δρόμο του ο ποταμός Αχέρων διασταυρωνόταν με τους Πυριφλεγέθοντα και Κωκυτό, στο σημερινό χωριό Μεσοπόταμος, στο σημείο όπου βρίσκεται το αρχαίο Νεκρομαντείο του Αχέροντα. Η αρμοδιότητα του Νεκρομαντείου του Αχέροντα ήταν διαφορετική από αυτή